Winter
Blijf op de hoogte en volg Anita
18 Januari 2015 | Ghana, Jirapa
Ik denk dat we een strenge winter hebben dit jaar: de temperatuur is gedaald tot het punt waarop ook ik het koud heb. Als ik uit bed kom, doe ik een dunne trui aan en op kantoor houd ik nog een tijdje mijn spijkerjack aan totdat de ochtend voldoende opgewarmd is om weer in korte mouwen te lopen. Op bed is een laken nog genoeg, maar kort geleden zag ik ineens een aankomende mogelijkheid voor het gebruik van de deken die ik van VSO kreeg toen ik in Ghana aankwam. Ik kon me toen niet voorstellen dat ik hier ooit een deken nodig zou hebben.
Inmiddels zijn de feestdagen voorbij en de scholen weer begonnen. Ik heb gezellige dagen gehad die in het teken stonden van naar de kerk gaan en vrienden zien. Op 24 december ben ik naar de mis in de katholieke kerk geweest. Weer een vrolijke happening met zang en dans. Dit jaar was ik in staat om in ieder geval het refrein van één liedje mee te zingen. Na afloop naar huis gefietst en daar met thee en toast buiten gezeten om van een prachtige sterrenhemel te genieten. De volgende ochtend een aantal mensen opgezocht. Mensen die gewoon moesten werken, omdat er ook met Kerst brood op de plank moet komen. De middag en begin van de avond bij Emilda, de fysiotherapeut waar ik veel mee samenwerk, doorgebracht. Ze had me uitgenodigd om bij haar te komen eten. Tweede Kerstdag, hier boxing day genoemd, de ochtend lekker aangerommeld en daarna naar vrienden gegaan.
Oudjaarsdag een halve dag gewerkt, ’s middags gelezen en het jaar overdacht. ’s Avonds met Alice en Ellie, die in Jirapa waren voor een bezoek, naar de kerk om daar het nieuwe jaar in te luiden. Op nieuwjaarsdag ben ik al vroeg op de fiets gestapt voor een ‘gelukkig nieuwjaar’ rondje. Ik zat om 9.30 al aan de pito. Verre van vreemd, want het is hier nooit te vroeg voor pito.
De dagen rondom Kerst en Oud & Nieuw stonden helaas ook in het teken van het overlijden van een vriend. De zaterdag voor Kerst hebben we samen iets gedronken en namen we afscheid omdat hij voor een paar weken weg zou gaan. Op zondag hoorde ik dat hij in Wa in het ziekenhuis opgenomen was. Woensdag ochtend (24-12) is hij overleden; 33 jaar oud. Ik was die ochtend in Wa om wat spullen op te halen en wilde Philip graag bezoeken. Ik werd door een bekende bij het ziekenhuis afgezet. Zij ging ook met me mee om uit te zoeken waar ik Philip kon vinden. Toen ze navraag deed bij één van de afdelingen werd haar verteld (in Dagaare) dat Philip die ochtend overleden was. Ik kon het niet geloven toen ze de mededeling voor me in het Engels vertaalde. Veel om over na te denken: de dood als onderdeel van het dagelijks leven, het hebben van verdriet en het uiten daarvan. Tijdens een begrafenis mag hier gehuild worden, maar daarbuiten zijn tranen in het openbaar niet wenselijk. De begrafenis was op 2 en 3 januari in de buurt van Bolga. Begrafenissen duren hier twee dagen en het is gebruikelijk dat mensen de nacht in de directe nabijheid van de overledene doorbrengen. Op vrijdag avond werd er een avondwake gehouden. Na het officiële deel (met veel bidden, zingen en persoonlijke woorden) werd er de rest van de nacht buiten op een xylofoon gespeeld en in de kerk gezongen en gerouwd. De kist bleef open en je was vrij om er heen te lopen wanneer je wilde. Slapende mensen op de kerkbanken. Ik heb zelf ook even op een bank gelegen, maar heb die nacht niet geslapen. Ik ben een aantal keer naar buiten gegaan om naar de xylofoon te luisteren. Het grootste gedeelte van de nacht in de kerk gezeten en af en toe bij de kist gestaan. Op zaterdag ochtend werd er een mis gehouden met ook nu weer de nodige persoonlijke woorden. Het was fijn en bijzonder om die twee dagen op de begrafenis aanwezig te zijn. Ik voelde me verbonden met de andere aanwezigen. Uren breng je samen door. Op zaterdag ochtend werd ik door een vrouw meegenomen naar een ruimte waar ik me een beetje op kon frissen. Daarna nam iemand anders me mee voor ontbijt. Na de mis heb ik de tro tro terug naar Jirapa genomen. De tro tro was speciaal geregeld voor de begrafenis en zowel op de heen- als de terugweg reisde ik met dezelfde mensen. Vanwege de lange reistijd was er besloten na de mis te vertrekken en niet mee te gaan naar de begraafplaats. De reistijd werd extra lang omdat er onderweg meerdere keren gestopt werd om van alles en nog wat te kopen (m.n. etenswaar). Hadden we misschien toch mee kunnen gaan naar de begraafplaats?!
Tot slot nog een huishoudelijke mededeling. Ik kwam er twee weken geleden achter dat er stromend water in huis is! De druk is niet hoog genoeg om tot in de badkamer in mijn slaapkamer te reiken, maar in de keuken en de badkamer in de gang komt water uit de kraan. Ik kwam er bij toeval achter. Omdat het hebben van stromend water niet echt belangrijk is voor mij, controleer ik nooit de kranen. Mijn bezoek was echter niet op de hoogte van het feit dat er geen stromend water in huis was. De kraan in de keuken werd open gedraaid en op het moment dat ik wilde zeggen dat dat geen zin had zag ik tot mijn stomme verbazing dat er water uit kwam. Sinds die tijd vul ik de watervoorraad in de badkamer aan met stromend water, ga ik af en toe naar de waterpomp om de watervoorraad in de keuken aan te vullen en ben ik gewoon door blijven gaan met mijn bucket showers. Sommige dingen zijn te bijzonder om op te geven.
Inmiddels zijn de feestdagen voorbij en de scholen weer begonnen. Ik heb gezellige dagen gehad die in het teken stonden van naar de kerk gaan en vrienden zien. Op 24 december ben ik naar de mis in de katholieke kerk geweest. Weer een vrolijke happening met zang en dans. Dit jaar was ik in staat om in ieder geval het refrein van één liedje mee te zingen. Na afloop naar huis gefietst en daar met thee en toast buiten gezeten om van een prachtige sterrenhemel te genieten. De volgende ochtend een aantal mensen opgezocht. Mensen die gewoon moesten werken, omdat er ook met Kerst brood op de plank moet komen. De middag en begin van de avond bij Emilda, de fysiotherapeut waar ik veel mee samenwerk, doorgebracht. Ze had me uitgenodigd om bij haar te komen eten. Tweede Kerstdag, hier boxing day genoemd, de ochtend lekker aangerommeld en daarna naar vrienden gegaan.
Oudjaarsdag een halve dag gewerkt, ’s middags gelezen en het jaar overdacht. ’s Avonds met Alice en Ellie, die in Jirapa waren voor een bezoek, naar de kerk om daar het nieuwe jaar in te luiden. Op nieuwjaarsdag ben ik al vroeg op de fiets gestapt voor een ‘gelukkig nieuwjaar’ rondje. Ik zat om 9.30 al aan de pito. Verre van vreemd, want het is hier nooit te vroeg voor pito.
De dagen rondom Kerst en Oud & Nieuw stonden helaas ook in het teken van het overlijden van een vriend. De zaterdag voor Kerst hebben we samen iets gedronken en namen we afscheid omdat hij voor een paar weken weg zou gaan. Op zondag hoorde ik dat hij in Wa in het ziekenhuis opgenomen was. Woensdag ochtend (24-12) is hij overleden; 33 jaar oud. Ik was die ochtend in Wa om wat spullen op te halen en wilde Philip graag bezoeken. Ik werd door een bekende bij het ziekenhuis afgezet. Zij ging ook met me mee om uit te zoeken waar ik Philip kon vinden. Toen ze navraag deed bij één van de afdelingen werd haar verteld (in Dagaare) dat Philip die ochtend overleden was. Ik kon het niet geloven toen ze de mededeling voor me in het Engels vertaalde. Veel om over na te denken: de dood als onderdeel van het dagelijks leven, het hebben van verdriet en het uiten daarvan. Tijdens een begrafenis mag hier gehuild worden, maar daarbuiten zijn tranen in het openbaar niet wenselijk. De begrafenis was op 2 en 3 januari in de buurt van Bolga. Begrafenissen duren hier twee dagen en het is gebruikelijk dat mensen de nacht in de directe nabijheid van de overledene doorbrengen. Op vrijdag avond werd er een avondwake gehouden. Na het officiële deel (met veel bidden, zingen en persoonlijke woorden) werd er de rest van de nacht buiten op een xylofoon gespeeld en in de kerk gezongen en gerouwd. De kist bleef open en je was vrij om er heen te lopen wanneer je wilde. Slapende mensen op de kerkbanken. Ik heb zelf ook even op een bank gelegen, maar heb die nacht niet geslapen. Ik ben een aantal keer naar buiten gegaan om naar de xylofoon te luisteren. Het grootste gedeelte van de nacht in de kerk gezeten en af en toe bij de kist gestaan. Op zaterdag ochtend werd er een mis gehouden met ook nu weer de nodige persoonlijke woorden. Het was fijn en bijzonder om die twee dagen op de begrafenis aanwezig te zijn. Ik voelde me verbonden met de andere aanwezigen. Uren breng je samen door. Op zaterdag ochtend werd ik door een vrouw meegenomen naar een ruimte waar ik me een beetje op kon frissen. Daarna nam iemand anders me mee voor ontbijt. Na de mis heb ik de tro tro terug naar Jirapa genomen. De tro tro was speciaal geregeld voor de begrafenis en zowel op de heen- als de terugweg reisde ik met dezelfde mensen. Vanwege de lange reistijd was er besloten na de mis te vertrekken en niet mee te gaan naar de begraafplaats. De reistijd werd extra lang omdat er onderweg meerdere keren gestopt werd om van alles en nog wat te kopen (m.n. etenswaar). Hadden we misschien toch mee kunnen gaan naar de begraafplaats?!
Tot slot nog een huishoudelijke mededeling. Ik kwam er twee weken geleden achter dat er stromend water in huis is! De druk is niet hoog genoeg om tot in de badkamer in mijn slaapkamer te reiken, maar in de keuken en de badkamer in de gang komt water uit de kraan. Ik kwam er bij toeval achter. Omdat het hebben van stromend water niet echt belangrijk is voor mij, controleer ik nooit de kranen. Mijn bezoek was echter niet op de hoogte van het feit dat er geen stromend water in huis was. De kraan in de keuken werd open gedraaid en op het moment dat ik wilde zeggen dat dat geen zin had zag ik tot mijn stomme verbazing dat er water uit kwam. Sinds die tijd vul ik de watervoorraad in de badkamer aan met stromend water, ga ik af en toe naar de waterpomp om de watervoorraad in de keuken aan te vullen en ben ik gewoon door blijven gaan met mijn bucket showers. Sommige dingen zijn te bijzonder om op te geven.
-
18 Januari 2015 - 15:02
Nellie:
Dank voor je verslag en veel liefs. Ik mail je. Liefs, Nellie -
18 Januari 2015 - 16:09
Ina:
Lieve Anita,
Wat bijzonder om ook dit keer weer je blog te lezen. Verdrietig om te lezen dat je vriend zo onverwachts overleden is. Wat mogen wij dan dankbaar zijn voor onze gezondheidszorg in Nederland.
Was het gezellig met Alice en Ellie? Raar om weer met z'n drieën in huis te zijn of sliepen ze niet bij jou in huis?
Tja, luxe zaken als stromend water kunnen wachten tot je in Nederland bent, toch?? Niet meer naar de pomp zou ook beteken verliezen van de gezelligheid en contacten! Groeten aan je vrienden en tot mails!
Liefs, Ina -
18 Januari 2015 - 16:41
Louisa KLop:
Lieve Anita, ik had net de computer aangezet om jou te feliciteren met de verjaardag van je lieve moeder !
En nu lees ik zo'n verdrietig bericht van het plotseling overlijden van een goede vriend .In beide gebeurtenissen leef ik met je mee. Gelukkig heb je daar ook mensen om dit te delen.
En kerk en muziek helpen ook om je emoties te leiden.
Veel liefs,ma Klop -
18 Januari 2015 - 17:28
Ingrid:
Hoi Anita,
Wat een fantastisch mooi verslag weer. Indrukwekkend.
Lees je verhalen/gebeurtenissen elke keer weer met veel plezier.
Groetjes, Ingrid -
18 Januari 2015 - 18:11
Jeannette:
Hoi Anietje, WAt beschrijf je alle heftigheid toch mooi en houd je je bij je eigen kern. De jojo van verdriet, blijdschap, leven in essentie... pfff, ik schaam me diep dat ik me druk maak om een tentamen ( 5 febr. oncologie), of het vinden van een woonruimte + het geregel van NL futiliteiten, zoals inderdaad verzekering, financien, waarborg, spullen) voor Lilian en Fabrizio. Goed om je verslag op dit moment te lezen, t helpt met relativeren. Heb het goed daar, voel je gesteund met zoveel nabijheid van echt goeie mensen en vooral je eigen daden! Dikke knuffel, Jeannette
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
